Stap 3. Oefen je
presentatietechniek
Met een mooi verhaal ben je er nog niet. Je communiceert niet
alleen verbaal, maar ook non-verbaal.
Verbale communicatie wil zeggen dat je
een boodschap overbrengt met woorden: praten, fluisteren, roepen, schreeuwen,
schrijven, e-mailen, sms’en, msn’en,
lezen, enz.
Bij non-verbale
communicatie gebruik je juist geen woorden. Hierbij kun je denken aan:
lichaamshouding, gezichtsuitdrukking en gebaren, maar ook aan tekens en
symbolen.
Je presenteert niet alleen met woorden. Je gezichtsuitdrukking,
bewegingen en gebaren communiceren ook. Met lichaamstaal zet je een boodschap
kracht bij. Of doe je er juist afbreuk aan. Mensen die verbaal en non-verbaal
verschillende boodschappen uitzenden, brengen anderen in verwarring over hun
bedoelingen. Stemt wat je zegt niet overeen met je lichaamstaal, dan vertrouwen
mensen op de non-verbale signalen en minder op wat je zegt.
Lichaamshouding
Met je lichaamshouding druk je uit of je open staat voor contact.
Een gesloten houding (gekruiste armen, blik op het papier of blik op oneindig)
maakt jou in de ogen van anderen ongeïnteresseerd. Een losse en ontspannen
houding drukt betrokkenheid uit. Het geeft je publiek
het gevoel dat je voor hen open staat.
Wat doe je met je
handen?
Niet doen:
·
Je handen te veel en/of onrustig bewegen. Dit leidt de
luisteraars af van je verhaal.
·
Nerveuze gebaren maken, zoals krabben aan je armen of aan je
gezicht, draaien aan een ring, strijken over je haren en friemelen aan je
kleding. Ook deze gebaren leiden de luisteraars af van je verhaal.
·
Let er ook op wat je met voorwerpen doet die je in je hand
houdt. Er zijn mensen die steeds hun bril op en af zetten of voortdurend de
pootjes van de bril open en dicht vouwen. Dit soort bewegingen
kunnen de luisteraars erg afleiden. Ook het klikken met het knopje van een pen
of het voortdurend lostrekken en terugplaatsen van een viltstiftdopje kun je
maar beter laten.
·
Armen over elkaar, handen in de zak, handen op de heupen.
Eventueel doen:
Veel sprekers in het openbaar proberen hun handen onder controle
te houden door ze stil te houden. Dit kan door steun te zoeken bij de tafel of
bij je spiekbriefje.
Wel doen:
Je kunt je handen gewoon langs je lichaam houden. Veel mensen
zijn bang dat ze er als een houten klaas uitzien wanneer ze deze houding
aannemen. Toch is handen langs je lichaam houden in de meeste gevallen te
verkiezen boven alle andere. Het is namelijk een houding die uitnodigt tot het
maken van ondersteunende handbewegingen en dit maakt je presentatie levendig.
Het gevoel als een houten klaas over te komen, wordt verminderd door de rest
van je houding: hoofd opgericht, rug recht en schouders naar achteren.
Oogcontact
Maak oogcontact met het publiek. Haal je ogen van je spiekbriefje
en kijk rond: laat je blik eens langs de toehoorders gaan. Als je oogcontact
maakt, druk je uit dat je geïnteresseerd bent. Ga je het juist uit de weg, dan
zal dat al snel worden uitgelegd als angst of onoprechtheid.
Kijk het hele publiek rond: kijk dus niet steeds in dezelfde
richting (bijv. de docent), naar de grond of naar de
achterwand van de ruimte.
Oefen je stem
De stem is de spiegel van de ziel. Je publiek hoort aan je stem
of je gespannen bent of niet. Een goede, vaste stem begint met een goede
ademhaling. En een goede ademhaling begint met een goede houding. Enkele tips:
·
Sta of zit met beide voeten stevig op de grond.
·
Ontspan de schouders.
·
Houd het hoofd rechtop.
·
Adem met je buik.
De zogenoemde buikademhaling zorgt ervoor dat je met minimale inspanning een
maximale longinhoud vult. Hoe meer lucht je inademt, hoe meer
lucht je kunt uitademen en hoe voller je stemgeluid klinkt.
·
Breng variatie in toonhoogte.
Wie de toonhoogte varieert, houdt de aandacht vast. Stembuigingen maken het prettiger
voor anderen om naar je te luisteren. Een lage stem is aangenamer om naar te
luisteren dan een hoge stem. Probeer bewust een toontje lager te zingen.
·
Regel je stemvolume.
Spreek luid, maar niet te hard. Zorg dat je stem de
achterwand van het lokaal bereikt. Zo kunnen de mensen achterin je verstaan.